Güncelleme Tarihi : 22.10.2022
İstanbul'un Tarihi Sinagogları
Yahudilik günümüz Türkiye'sinin en eski dinlerinden biridir. Türkiye'nin batısında M.Ö. 4. yüzyıldan itibaren Yahudiliğin izlerini sürebiliyoruz. Örneğin ayakta kalan en eski Sinagog, Sardes adlı antik kentte bulunuyor. 1940 yılına kadar Yahudilerin nüfusu nispeten yüksekken, daha sonra çeşitli siyasi nedenlerden dolayı sayı azalmaya başladı. Bugün Hahambaşılığa göre Türkiye'deki Yahudi sayısı 25.000 civarındadır. İşte İstanbul'da görülmesi güzel olan bazı sinagogların listesi;
Özel Not: İstanbul'daki havralar ancak Hahambaşılığın özel izniyle ziyaret edilebilir. Ziyaretlerden sonra sinagoglara bağış yapılması zorunludur. Güvenlik açısından pasaportlarınızı yanınızda bulundurmanız ve istendiğinde ibraz etmeniz gerekmektedir.
Aşkenazi (Avusturya) Sinagogu
Uzak olmayan bir yerde bulunan Galata KulesiAşkenazi Sinagogu 1900 yılında inşa edilmiştir. Yapımı için Avusturya'dan önemli miktarda ekonomik yardım gelmiştir. Bu nedenle Sinagogun ikinci adı Avusturya Sinagogu'dur. Bugün günde iki kez ibadet edilen tek Sinagog burasıdır. Türkiye'de yalnızca 1000 Aşkenazi Yahudisi kaldı ve onlar bu Sinagogu ibadet, cenaze veya sosyal toplantılar için karargâh olarak kullanıyorlar.
Aşkenazi Sinagogu kalıcı olarak kapatıldı.
Neve Şalom Sinagogu
Galata bölgesinin ve belki de Türkiye'nin en yeni ama en büyük sinagoglarından biri Neve Şalom'dur. 1952 yılında açılan mekanın kapasitesi 300 kişidir. Burası bir Sefarad Sinagogu olup, Türk Yahudilerinin tarihini anlatan bir müzeye ve bir kültür merkezine ev sahipliği yapmaktadır. Yeni bir sinagog olan Neve Şalom, üç kez terör saldırısına maruz kaldı. Sokağın başında son saldırıda hayatını kaybedenler için bir anıt bulunuyor.
Neve Şalom Sinagogu'na nasıl gidilir?
Sultanahmet'ten Neve Şalom Sinagogu'na: Sultanahmet istasyonundan Karaköy istasyonuna T1 tramvayına binin ve Neve Şalom Sinagogu'na yaklaşık 15 dakika yürüyün. Ayrıca Vezneciler istasyonundan M1 metrosuna binip Şişli istasyonunda inip Neve Şalom Sinagogu'na yaklaşık 5 dakika yürüyebilirsiniz.
Çalışma saatleri: Neve Şalom Sinagogu cumartesi hariç her gün 09:00-17:00 (Cuma 09:00-15:00) saatleri arasında açıktır.
Ahrida Sinagogu
İstanbul'un en eski Sinagogu Ahrida Sinagogu'dur. Tarihi 15. yüzyıla kadar uzanmaktadır ve başlangıçta bir Roma sinagogu olarak açılmıştır. Sinagogun yanında uzun yıllar dini okul olarak hizmet veren bir midraş bulunmaktadır. Bugün midraş hala görülebiliyor ancak bölgedeki Yahudilerin sayısı nedeniyle artık çalışmıyor. Vaaz sırasında Thora'nın konulacağı yer olan tekne şeklinde ahşap bir Teva bulunmaktadır. Tekne, Nuh'un Gemisi'ni veya 15. yüzyılda Osmanlı Padişahı'nın Elhamra Fermanı sırasında Yahudileri İstanbul'a davet eden gemileri simgeliyor. Bugün bir Sefarad sinagogudur.
Ahrida Sinagogu nasıl edinilir
Sultanahmet'ten Ahrida Sinagogu'na: Sultanahmet istasyonundan T1 tramvayına binip Eminönü istasyonuna gidin ve otobüse geçin (otobüs numaraları: 99A, 99, 399c), Balat istasyonundan inin ve 5-10 dakika kadar yürüyün.
Taksim'den Ahrida Sinagogu'na: Taksim istasyonundan M1 metrosuna binip Haliç istasyonuna gidin, otobüse geçin (otobüs numaraları: 99A, 99, 399c), Balat istasyonundan inin ve yaklaşık 5-10 dakika yürüyün.
Açılış saatleri: Ahrida Sinagogu her gün 10:00-20:00 saatleri arasında açıktır.
Hemdat İsrail Sinagogu
Hemdat Israel, İstanbul'un Asya kıtasında Kadıköy'de yer almaktadır. Kuzguncuk bölgesindeki Sinagog'un ardından çıkan yangında kül oldu. Bölgedeki Yahudiler Kadıköy'e taşındı. Dini hizmetler için bir sinagog inşa etmek istediler ama Müslümanlar ve Ermeniler bu fikirden hoşlanmadılar. Sultan yakındaki ordu garnizonundan bir miktar asker gönderinceye kadar, inşaatı konusunda büyük bir kavga yaşandı. Padişah birliklerinin yardımıyla 1899 yılında inşa edilip açıldı. Hemdat İbranice teşekkür anlamına geliyor. İşte bu, Yahudilerin, Sinagog'un inşaatını güvence altına almak için askerlerini gönderen Sultan'a şükran günüydü. Hemdat İsrail, dünyadaki çeşitli dergiler tarafından defalarca görülmesi gereken en iyi Sinagog olarak seçilmiştir.
Hemdat İsrail Sinagogu nasıl edinilir
Sultanahmet'ten Hemday İsrail Sinagogu'na: Sultanahmet istasyonundan Eminönü istasyonuna giden T1 tramvayına binin, Kadıköy gezisine geçin, Kadıköy limanından inin ve yaklaşık 10 dakika yürüyün. Ayrıca Sultanahmet istasyonundan Eminönü istasyonuna T1 tramvayına binebilir, Marmaray tren istasyonuna geçebilir, Sirkeci istasyonundan Söğütlüçeşme istasyonuna giden Marmaray trenine binebilir ve Hemdat İsrael Sinagogu'na yaklaşık 15-20 dakika yürüyebilirsiniz.
Taksim'den Hemdat İsrail Sinagogu'na: Taksim istasyonundan F1 fünikülerini kullanarak Kabataş istasyonuna gidin, Katabaş limanına geçin, Kadıköy Gemisi'ne binin, Kadıköy Limanı'ndan inin ve yaklaşık 10 dakika yürüyün. Ayrıca Taksim istasyonundan Yenikapı istasyonuna kadar M1 metrosuna binip, Yenikapı Marmaray istasyonuna geçip Söğütlüçeşme istasyonunda inip Hemdat İsrael Sinagogu'na kadar yaklaşık 15-20 dakika yürüyebilirsiniz.
Açılış saatleri: Bilinmiyor
Son Söz
Türkiye, bölgede birçok dine barış içinde ev sahipliği yapma konusundaki çok yönlülüğüyle ünlüdür. Türkiye'de ve özellikle İstanbul'da pek çok dinin tarihi yönleri bulunmaktadır. İstanbul'un Tarihi Sinagogları, Türkiye'deki Yahudi cemaatinin miraslarından biridir. Yahudi tarihi mekanları İstanbul'a çok sayıda turist çekiyor.